Ποια ευρωπαϊκή οικονομία θα πληγεί περισσότερο από τους δασμούς των ΗΠΑ; Το 1/5 των εξαγωγών του μπλοκ κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ. Οι δασμοί στην αυτοκινητοβιομηχανία έπληξαν περισσότερο τη γερμανική οικονομία, αλλά οι πιθανοί δασμοί στον φαρμακευτικό τομέα θα κόστιζαν σημαντικά στην Ιρλανδία
Η Γερμανία και η Ιρλανδία ξεχωρίζουν ως οι δύο πιο «εκτεθειμένες» οικονομίες της ΕΕ που απειλούνται από υψηλότερους δασμούς των ΗΠΑ, καθώς οι Βρυξέλλες εργάζονται για μια εμπορική συμφωνία με την Ουάσινγκτον, εν μέσω αναφορών ότι οι δασμοί στα φαρμακευτικά προϊόντα θα μπορούσαν να φτάσουν έως και το 200%.
Όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε νέους δασμούς 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων και ανταλλακτικών τον Απρίλιο, η Γερμανία αναγνωρίστηκε ως η χώρα της ΕΕ που θα έχανε τα περισσότερα. Η εκτίμηση του think tank Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες εκείνη την εποχή ήταν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να κοστίσουν το 0,4% του ΑΕΠ της χώρας μακροπρόθεσμα.
Εν αναμονή μιας νέας εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ, προκύπτουν άλλες λεπτομέρειες που θα μπορούσαν να θέσουν την Ιρλανδία, τη Δανία και το Βέλγιο, καθώς και άλλες χώρες, στο στόχαστρο σε περίπτωση που η Ουάσινγκτον στοχεύσει στη συνέχεια τον φαρμακευτικό τομέα.
Χώρες με τη μεγαλύτερη έκθεση στην αγορά των ΗΠΑ
Ο συνολικός αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή οικονομία θα εξαρτηθεί από τον τρέχοντα δασμολογικό συντελεστή που επιβάλλουν οι ΗΠΑ και την αντίδραση της ΕΕ, αλλά το πλήγμα δεν θα κατανεμηθεί ομοιόμορφα. Σύμφωνα με το Bruegel, η οικονομία της ΕΕ αντιμετωπίζει σημαντικές αλλά διαχειρίσιμες μακροοικονομικές συνέπειες. Σε έκθεση του Απριλίου, εκτίμησε ότι, όσον αφορά τα πιθανά σενάρια, η ζημία θα μπορούσε να ανέλθει περίπου στο 0,3% του ΑΕΠ της ΕΕ, ανάλογα με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Αυτό συγκρίνεται με την αναμενόμενη αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1,1% στην ΕΕ το 2025, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το εμπόριο με τις ΗΠΑ είναι σημαντικό. Το 2024, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο μεγαλύτερος εταίρος για τις εξαγωγές αγαθών της ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας το 20,6% όλων των εξαγωγών αγαθών της ΕΕ εκτός μπλοκ. Τα φαρμακευτικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν το 15% των εξαγωγών αγαθών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ. Ακολουθεί ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Eμπόριο αγαθών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ το 2024
Εurostat
Μέχρι να υπάρξουν περισσότερες διευκρινίσεις σχετικά με τους πιθανούς δασμούς των ΗΠΑ στα προϊόντα του φαρμακευτικού τομέα, ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας φαίνεται να είναι ο πιο ευάλωτος στους δασμούς των ΗΠΑ, καθώς δεν φαίνεται να έχουν προγραμματιστεί σημαντικές εξαιρέσεις. Ο κλάδος έχει υποστεί δασμό 25% τον Απρίλιο.
«Μόνο οι δασμοί θα μπορούσαν να μειώσουν κατά περίπου 8% τον συνολικό όγκο εμπορίου της ΕΕ τα επόμενα πέντε χρόνια», δήλωσε σε πρόσφατη έκθεση ο Ρόρι Φένεσι, ανώτερος οικονομολόγος της Oxford Economics.Οι χώρες με την υψηλότερη αξία στις εξαγωγές αγαθών προς τις ΗΠΑ, οι οποίες αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη απειλή για τις οικονομίες τους, περιλαμβάνουν τη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ολλανδία.
Η γερμανική οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές, οι οποίες ενισχύονται από τον τομέα των μηχανοκίνητων οχημάτων της χώρας. Σχεδόν το ένα τέταρτο (22,7%) των συνολικών γερμανικών εξαγωγών κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ.
«Η Γερμανία ξεχωρίζει ως η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία που είναι πιθανό να πληγεί περισσότερο από τους δασμούς των ΗΠΑ και αναμένουμε ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο», δήλωσε στο Euronews ο Άντριου Χάντερ, Αναπληρωτής Διευθυντής και Ανώτερος Οικονομολόγος της Moody’s.
Ο Χάντερ πρόσθεσε επίσης ότι οι μικρότερες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας και άλλων στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, «οι οποίες είναι σε μεγάλο βαθμό ενσωματωμένες στις βιομηχανικές αλυσίδες εφοδιασμού της Γερμανίας, θα πληγούν επίσης σκληρά».
Σύμφωνα με το Bruegel, μετά το 2025, ο μακροπρόθεσμος αρνητικός αντίκτυπος των δασμών θα μπορούσε να είναι περίπου 0,4% του ΑΕΠ στη Γερμανία, καθώς «το αποτέλεσμα έχει συσσωρευτεί πλήρως και οι αρχικές βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις έχουν διαλυθεί «Για τη Γαλλία, η μέση επίδραση θα ήταν περίπου 0,25% του ΑΕΠ»
Η αβεβαιότητα θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια επενδύσεων και θέσεων εργασίας σε ολόκληρο το μπλοκ των 27 μελών. Ο Χάντερ δήλωσε ότι «ακόμα και για εκείνες τις χώρες όπου η άμεση έκθεση στις εξαγωγές των ΗΠΑ είναι σχετικά περιορισμένη, όπως η Γαλλία ή η Ισπανία, η ανάπτυξη είναι πιθανό να επηρεαστεί αρνητικά από την παγκόσμια αδυναμία και αβεβαιότητα».
Όσον αφορά στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, η Ιρλανδία ξεχωρίζει ως μία από τις χώρες που επηρεάζονται περισσότερο, καθώς περισσότερο από το ήμισυ των εξαγωγών της (53,7%) κατευθύνεται προς την αγορά των ΗΠΑ. Πολλά εξαρτώνται από το αν ο φαρμακευτικός τομέας θα πληγεί από δασμούς. Εάν ναι, «η Ιρλανδία θα είναι η οικονομία της ΕΕ που θα κινδυνεύει περισσότερο από αυτούς τους δασμούς», δήλωσε ο Ματιέ Σαβαρί, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής για την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Επενδύσεων στην BCA Research.
Η φαρμακευτική βιομηχανία που βασίζεται στην έρευνα αποτελεί βασικό πλεονέκτημα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Είναι ένας από τους κορυφαίους σε απόδοση τομείς υψηλής τεχνολογίας στην Ευρώπη. Συνέβαλε άμεσα και έμμεσα στην οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά 311 δισεκατομμύρια ευρώ σε ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) και 2,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της PWC.
Και η αγορά των ΗΠΑ είναι ζωτικής σημασίας για τον ευρωπαϊκό φαρμακευτικό τομέα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων, το 2021, η Βόρεια Αμερική αντιπροσώπευε το 49,1% των παγκόσμιων πωλήσεων φαρμακευτικών προϊόντων σε σύγκριση με το 23,4% της Ευρώπης. Εάν ο φαρμακευτικός τομέας πληγεί από δασμό 25%, όπως αναμένεται από την Moody’s τους επόμενους μήνες, «οι πιο εκτεθειμένες θα είναι ορισμένες μικρότερες ευρωπαϊκές οικονομίες όπως η Δανία, το Βέλγιο, η Σλοβενία και η Ιρλανδία, οι οποίες γενικά πιστεύουμε ότι θα πληγούν περισσότερο από τους κίνδυνους ύφεσης στην Ευρώπη είναι υψηλότεροι», δήλωσε ο Χάντερ.
Ο επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής της BCA Research πρόσθεσε ότι σε αυτήν την περίπτωση, «η Ιρλανδία είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη σε αυτόν τον κίνδυνο», αναφέροντας ότι οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν το 18% του ΑΕΠ της Ιρλανδίας και οι εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 55% των ιρλανδικών εξαγωγών. Σύμφωνα με την BCA, ο αντίκτυπος «θα μπορούσε να μειώσει την ανάπτυξη κατά 4% έως 5% με την πάροδο του χρόνου».Η σωρευτική απώλεια πραγματικού ΑΕΠ της Ιρλανδίας θα μπορούσε να φτάσει το 3% έως το 2028.
Όσον αφορά στο πόσο ευάλωτη είναι μια χώρα σε απώλειες θέσεων εργασίας υπό το πρίσμα των αμερικανικών δασμών, το Bruegel δήλωσε ότι η Ιταλία ήταν η δεύτερη πιο εκτεθειμένη χώρα, με υψηλή έκθεση στον εξοπλισμό μεταφορών και υψηλό επίπεδο εκτεθειμένης απασχόλησης στη μόδα και την αυτοκινητοβιομηχανία. Η Ιταλία θα έχει επίσης υψηλή έκθεση στα φαρμακευτικά προϊόντα.
Ο Τραμπ δήλωσε την Τρίτη ότι τα φαρμακευτικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ αντιμετωπίζουν δασμούς 200%, χωρίς να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες. Σύμφωνα με τον Σαβαρι του BCA, αυτό δεν είναι πιθανό, επειδή «αυτό θα αύξανε μαζικά το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης για τους Αμερικανούς καταναλωτές, κάτι που αποτελεί ήδη σημαντικό ζήτημα για τους ψηφοφόρους».
Θέλει απλά να στείλει «ισχυρό μήνυμα προς τις ξένες φαρμακευτικές εταιρείες να προσαρμόσουν τις τιμές τους προς τα κάτω και να επενδύσουν στην παραγωγή των φαρμάκων τους στις ΗΠΑ». Ο Σάβαρι αναμένει «ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις στις ΗΠΑ και οι ανακοινώσεις μείωσης των τιμών των φαρμάκων θα είναι το τελικό αποτέλεσμα αυτών των συνομιλιών και απειλών».