Ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης υπερασπίζεται την παράνομη συμφωνία με την Τουρκία και επιτίθεται στην Ελλάδα για τις ενστάσεις της
Σε νέα πρόκληση προχώρησε η κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης, με τον διορισμένο πρωθυπουργό Οσάμα Χαμάντ να υπερασπίζεται το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και να επιτίθεται ευθέως στην Ελλάδα για τη στάση της απέναντι στη παράνομη συμφωνία.
Μιλώντας σε τελετή αποφοίτησης αξιωματικών στη Βεγγάζη, ο Χαμάντ απέρριψε κάθε «παρέμβαση» –όπως χαρακτήρισε την ελληνική θέση– καταγγέλλοντας την Αθήνα για «προκλήσεις και υποκίνηση». Η ρητορική του εντάσσεται στην προσπάθεια Άγκυρας και συμμάχων της στη Λιβύη να νομιμοποιήσουν ένα μνημόνιο που έχει καταδικαστεί διεθνώς ως άκυρο.
Επίθεση στην Ελλάδα και απειλές
Ακολουθώντας τη γραμμή της Άγκυρας, ο Χαμάντ κατηγόρησε την Ελλάδα για «προκλητική πολιτική» που δήθεν τροφοδοτεί την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Επέμεινε ότι η Λιβύη «διατηρεί το δικαίωμα να απαντήσει» σε κάθε ενέργεια που θεωρεί ότι πλήττει την κυριαρχία της, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω κλιμάκωσης.
Ο Χαμάντ συγκεκριμένα επανέλαβε την κατηγορηματική άρνηση της Λιβύης να δεχθεί οποιαδήποτε μορφή αμφισβήτησης ή παρέμβασης στις κυρίαρχες αποφάσεις της, ιδίως όσον αφορά τις διεθνείς συμφωνίες που έχουν συναφθεί με συμμαχικά έθνη.
Τόνισε ότι η θαλάσσια συμφωνία με την Τουρκία βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και δεν παραβιάζει την κυριαρχία οποιασδήποτε τρίτης χώρας. Σύμφωνα με τον Χαμάντ, η συμφωνία αντανακλά το δικαίωμα της Λιβύης να διαμορφώνει συνεργασίες που εξυπηρετούν τα εθνικά της συμφέροντα και ενισχύουν την περιφερειακή συνεργασία. Τόνισε ότι οι συμφωνίες αυτές αποτελούν θέμα λιβυκής κυριαρχίας και δεν μπορούν να υπόκεινται σε εξωτερική αναθεώρηση ή πολιτική πίεση.
Ο προσωρινός πρωθυπουργός της Λιβύης προειδοποίησε κατά της συνέχισης της πολιτικής της Ελλάδας, όπως τη χαρακτήρισε, της πρόκλησης και της υποκίνησης, υποστηρίζοντας ότι μια τέτοια συμπεριφορά τροφοδοτεί μόνο τις περιφερειακές εντάσεις και υπονομεύει τις προσπάθειες για σταθερότητα. Επιβεβαίωσε ότι η Λιβύη διατηρεί το πλήρες δικαίωμα να απαντήσει αποφασιστικά σε κάθε ενέργεια που απειλεί την εδαφική ακεραιότητα ή την πολιτική της ανεξαρτησία.
Η δήλωση αυτή ερμηνεύεται ως σαφής απειλή, ενταγμένη στη στρατηγική Άγκυρας–Τρίπολης να επιβάλουν τετελεσμένα στη θαλάσσια ζώνη μεταξύ Κρήτης και Λιβύης.
Μάλιστα σε μια αναφορά στο επερχόμενο ταξίδι των υπουργών μετανάστευσης της Ευρώπης στην χώρα του ο Χαμάντ διευκρίνισε περαιτέρω ότι η μετακίνηση και οι επιχειρήσεις των διπλωματικών αποστολών και των διεθνών οργανισμών εντός του λιβυκού εδάφους διέπονται αποκλειστικά από το λιβυκό δίκαιο. Η είσοδος και η δραστηριότητα πρέπει να εγκρίνονται ρητά από το Υπουργείο Εξωτερικών και τα αρμόδια όργανα ασφαλείας. Κάλεσε τα εθνικά όργανα ασφαλείας να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσουν τον σεβασμό του νομικού και διπλωματικού πλαισίου της Λιβύης.
Το ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο
Η συμφωνία που επικαλείται η λιβυκή πλευρά υπογράφηκε το 2019 μεταξύ της κυβέρνησης της Τρίπολης και της Τουρκίας, χωρίς τη συναίνεση της λιβυκής Βουλής, και με πλήρη αγνόηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Ο ΟΗΕ δεν την έχει αναγνωρίσει, ενώ έχει απορριφθεί ως παράνομη από την Ε.Ε., τις ΗΠΑ και άλλους διεθνείς δρώντες.
Παρά ταύτα, ο Χαμάντ δήλωσε ότι το μνημόνιο «δεν παραβιάζει τα δικαιώματα τρίτων χωρών» και αποτελεί «κυρίαρχη επιλογή της Λιβύης». Υποστήριξε μάλιστα ότι οι συμφωνίες με την Τουρκία εξυπηρετούν τα εθνικά συμφέροντα της Λιβύης και δεν υπόκεινται σε «εξωτερικό πολιτικό έλεγχο».
Αθήνα: Η συμφωνία είναι άκυρη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα
Η Ελλάδα έχει επανειλημμένα ξεκαθαρίσει ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι ανυπόστατο και δεν μπορεί να παράγει οποιαδήποτε νομική συνέπεια. Η συμφωνία παραβιάζει κατάφωρα τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας και το Δίκαιο της Θάλασσας, ενώ δεν πληροί ούτε τις βασικές προϋποθέσεις εγκυρότητας, αφού δεν επικυρώθηκε από την αιρετή λιβυκή Βουλή.