Νίκη Τραμπ στη μάχη για την ιθαγένεια: Απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου ανοίγει τον δρόμο για την εφαρμογή της αμφιλεγόμενης εκτελεστικής εντολής
Με ψήφους 6-3, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ στήριξε τον Ντόναλντ Τραμπ στην υπόθεση για τον περιορισμό του jus soli, δηλαδή του δικαιώματος στην αμερικανική ιθαγένεια από τη γέννηση. Η απόφαση δεν νομιμοποιεί άμεσα την πολιτική του Τραμπ, αλλά περιορίζει τη δυνατότητα των ομοσπονδιακών δικαστών να εκδίδουν πανεθνικές αποφάσεις που μπλοκάρουν προεδρικές εντολές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ζήτησε από τα κατώτερα δικαστήρια να επανεξετάσουν το εύρος των προσωρινών διαταγών που έχουν εκδώσει κατά της εκτελεστικής εντολής του Τραμπ. Η απόφαση δεν αγγίζει την ουσία της νομιμότητας της πολιτικής, αλλά αλλάζει τη δυναμική ισχύος ανάμεσα στη δικαστική και εκτελεστική εξουσία.
Η πολιτική σύγκρουση για την ιθαγένεια
Ο Τραμπ υπέγραψε την αμφιλεγόμενη εντολή αμέσως μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, με την οποία ζητούσε από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να μην αναγνωρίζουν την αμερικανική ιθαγένεια σε παιδιά μεταναστών που γεννιούνται στις ΗΠΑ, αν οι γονείς τους δεν είναι είτε πολίτες είτε μόνιμοι κάτοικοι.
Η εντολή είχε μπλοκαριστεί με τρεις καθολικές (universal) προσωρινές διαταγές σε Μαίριλαντ, Μασαχουσέτη και Ουάσινγκτον. Τώρα, το Δικαστήριο περιορίζει τη δυνατότητα των δικαστών να μπλοκάρουν πολιτικές σε εθνικό επίπεδο, επιτρέποντας εφαρμογή σε ορισμένες πολιτείες.
Η συντηρητική δικαστής Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ, που έγραψε την απόφαση, τόνισε ότι «η Δικαιοσύνη δεν έχει απεριόριστη εξουσία επιβολής της νομιμότητας». Αντίθετα, η φιλελεύθερη δικαστής Σόνια Σοτομάγιορ χαρακτήρισε την απόφαση «προσβολή στο κράτος δικαίου».
Τι θα σημάνει για τις οικογένειες μεταναστών
Η εκτελεστική εντολή θα μπορούσε να στερήσει την ιθαγένεια από περισσότερα από 150.000 βρέφη ετησίως, σύμφωνα με τους προσφεύγοντες. Οι πολιτειακοί εισαγγελείς από 22 πολιτείες και οργανώσεις υπέρ των δικαιωμάτων των μεταναστών έχουν προσφύγει κατά της εντολής, επικαλούμενοι την 14η Τροπολογία του Συντάγματος.
Η τροπολογία αυτή, που υιοθετήθηκε μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο το 1868, ορίζει ότι κάθε πρόσωπο που γεννιέται στις Ηνωμένες Πολιτείες και υπάγεται στη δικαιοδοσία τους είναι πολίτης των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Τραμπ υποστηρίζει ότι η διάταξη δεν καλύπτει τα παιδιά μεταναστών χωρίς έγγραφα ή με προσωρινή παρουσία.
Αντιδράσεις και επόμενα βήματα
Ο Τραμπ χαρακτήρισε την απόφαση «τεράστια νίκη για το Σύνταγμα και τον διαχωρισμό των εξουσιών». Ανέφερε ότι θα επαναφέρει μια σειρά πολιτικών που είχαν μπλοκαριστεί, όπως η διακοπή χρηματοδότησης προς πόλεις-καταφύγια, η αναστολή του προγράμματος επανεγκατάστασης προσφύγων και η άρνηση ομοσπονδιακών κονδυλίων για χειρουργικές επεμβάσεις αλλαγής φύλου.
Η Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών (ACLU) χαρακτήρισε την απόφαση ανησυχητική αλλά περιορισμένη, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν ακόμη ένδικα μέσα για προστασία των οικογενειών. «Η εντολή είναι κατάφωρα παράνομη και απάνθρωπη. Δεν πρέπει να εφαρμοστεί σε κανέναν», δήλωσε ο Κόντι Γουόφσι από το πρόγραμμα για τα δικαιώματα μεταναστών της ACLU.
Το πολιτικό πλαίσιο
Παρά τις αντιδράσεις, η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου φαίνεται να ανοίγει τον δρόμο για μεγαλύτερη ευελιξία του Λευκού Οίκου στην επιβολή αμφιλεγόμενων μεταναστευτικών πολιτικών — με τη Δικαιοσύνη να διατηρεί ρόλο, αλλά πιο περιορισμένο σε εθνική κλίμακα.