Με πακέτο επενδύσεων, σκληρές κόκκινες γραμμές και πυραύλους στο παρασκήνιο η Αμερική προσπαθεί να κάνει συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν
Διαφορετική τροπή από τους βομβαρδισμούς και την εμπρηστική ρητορική παίρνουν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με το αμερικανικό CNN να αποκαλύπτει ότι στα σχέδια του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για το Ιράν είναι η επένδυση 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή ενός ειρηνικού πυρηνικού προγράμματος στην χώρα της Μέσης Ανατολής, που θα εστιάζεται μόνο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό σημαίνει καθόλου υψηλού επιπέδου εμπλουτισμό ουρανίου, που αποτέλεσε τον πυρήνα του πολέμου των «δώδεκα ημερών».
Σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο CNN, πρόκειται για μια προσπάθεια επαναφοράς του Ιράν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με συντονισμό μεταξύ της Ουάσιγκτον και των εταίρων της στον Περσικό Κόλπο. Στο επίκεντρο των επαφών βρίσκεται ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος είχε πολύωρη μυστική συνάντηση στον Λευκό Οίκο την περασμένη Παρασκευή με Άραβες συμμάχους.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου Στιβ Γουίτκοφ στη Ντόχα του Κατάρ, τον Μάιο. (AP Photo/Alex Brandon)
AP
«Μηδενικός εμπλουτισμός», 30 δισ. επενδύσεις και άρση κυρώσεων
Το σχέδιο που αναφέρει το CNN περιλαμβάνει:
- Επενδύσεις 20-30 δισ. δολαρίων για την κατασκευή ειρηνικού πυρηνικού σταθμού στο Ιράν, χωρίς εμπλουτισμό ουρανίου.
- Χρηματοδότηση κυρίως από χώρες του Κόλπου (όχι από τις ΗΠΑ).
- Πιθανή χαλάρωση κυρώσεων και απελευθέρωση 6 δισ. δολαρίων ιρανικών κεφαλαίων που βρίσκονται “παγωμένα” σε ξένες τράπεζες.
Σχέδια ακόμα και για ανακατασκευή του Φορντό
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες -και μέχρι σήμερα άγνωστες- προτάσεις, είναι η χρηματοδότηση από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους για την ανακατασκευή της εγκατάστασης του Φορντό, που επλήγη από τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς το περασμένο Σαββατοκύριακο. Η ιδέα είναι η αντικατάστασή της με μια ειρηνική, μη εμπλουτισμένη μονάδα.
Δορυφορικές εικόνες από τις εγκαταστάσεις στο Φόρντο μετά τα αμερικανικά χτυπήματα.
Κομβικός ο ρόλος του Κατάρ
Οι συνομιλίες συνεχίζονται παρασκηνιακά με τη μεσολάβηση του Κατάρ, το οποίος φέρεται να έπαιξε ρόλο-κλειδί και στη διαμεσολάβηση της εύθραυστης εκεχειρίας μεταξύ Ιράν και Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα. Υπενθυμίζεται ότι το Κατάρ βρέθηκε στο στόχαστρο των ιρανικών πυραύλων, με την επίθεση της Τεχεράνης ενάντια στην αμερικανική βάση Al Udeid, η οποία όμως δεν προκάλεσε ζημιές ή απώλειες.
Αν και ο πρόεδρος Τραμπ δημόσια υποβάθμισε τη σημασία μιας συμφωνίας λέγοντας «δεν με νοιάζει αν υπάρξει ή όχι συμφωνία», κυβερνητικοί αξιωματούχοι παραδέχονται ότι το παρασκήνιο είναι πυρετώδες, με πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας να βρίσκονται σε εξέλιξη.
Διπλωματικές κινήσεις υπό το φόβο νέας ανάφλεξης
Παρά την εκεχειρία, η αβεβαιότητα παραμένει. Το ιρανικό κοινοβούλιο ψήφισε διακοπή της συνεργασίας με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA), ενώ αυξάνονται οι ανησυχίες ότι η Τεχεράνη θα επιλέξει τελικά την πορεία προς την κατασκευή πυρηνικού όπλου.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το CNN, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ ελπίζουν ότι οι στοχευμένες επιθέσεις στις ιρανικές εγκαταστάσεις σε συνδυασμό με τα οικονομικά ανταλλάγματα θα πείσουν την ηγεσία της Ισλαμικής Δημοκρατίας να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Πιθανές άμεσες διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ιράν την επόμενη εβδομάδα
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ και το Ιράν «ενδέχεται να καθίσουν στο τραπέζι» την επόμενη εβδομάδα. Το ιρανικό ΥΠΕΞ, πάντως, ανέφερε ότι δεν έχει ενημερωθεί για τέτοια συνάντηση, ενώ οι διαπραγματευτές επιβεβαιώνουν ότι οι λεπτομέρειες παραμένουν ανοιχτές.
Το ερώτημα όμως παραμένει: Μπορεί αυτή η διπλωματική εξίσωση -με πακέτο επενδύσεων, σκληρές κόκκινες γραμμές και πυραύλους στο παρασκήνιο- να οδηγήσει σε μια νέα συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ή βρισκόμαστε ενώπιον ενός ακόμα κύκλου συγκρούσεων και αστάθειας στη Μέση Ανατολή;