Το ακατοίκητο αλβανικό νησί στον κόλπο του Αυλώνα έχει εξαγοραστεί από την Ιβάνκα Τραμπ και το σύζυγό της Τζάρεντ Κούσνερ για πάνω από 1 δισ. δολάρια – Ανήκε στην Ελλάδα από το 1864 έως το 1914
Η νήσος Σάσων, το όνομα της οποίας σημαίνει νησί της ελπίδας ή του λίθου, είναι γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων. Ο διακεκριμένος Ρωμαίος ναυτικός Πλίνιος τον 1ο αιώνα π.Χ. αναφέρει: «Τρεις χιλιάδες βήματα μακριά από το Ορίκου βρίσκεται το νησί Σαζάν», που αναφέρεται ως κέντρο πειρατών.
Το νησί Σάσων έχει έκταση 5,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα και βρίσκεται στην είσοδο του κόλπου του Αυλώνα. Αν και απέχει μόλις 17 χιλιόμετρα από το λιμάνι του Αυλώνα, κανείς δεν μπορεί να πατήσει το πόδι του στο νησί χωρίς ειδική άδεια.
Το νησί είχε αποτελέσει από την αρχαιότητα ένα γεωγραφικό ορόσημο για την περιοχή. Στο έργο του «Περίπλους τῆς θαλάσσης τῆς οἰκουμένης Εὐρώπης καὶ Ἀσίας καὶ Λιβύης», ο Ψευδοσκύλακας έγραφε: «Κατὰ ταῦτά ἐστι τὰ Κεραύνια ὄρη ἐν τῆι Ἠπείρωι, καὶ νῆσος παρὰ ταῦτά ἐστι μικρά, ἧι ὄνομα Σάσων. Ἐντεῦθεν εἰς Ὠρικὸν πόλιν ἐστὶ παράπλους ἡμέρας τρίτον μέρος».
Οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί, οι Βενετοί, οι Τούρκοι και άλλοι πέρασαν από τα εδάφη της Σάσωνος
Το μοναδικό πραγματικό νησί που ανήκει στην γειτονική Αλβανία, η Σάσων πέρασε από τα χέρια πολλών κατακτητών για να έρθει τώρα στον έλεγχο της οικογένειας Τραμπ και των επενδυτικών τους σχεδίων για την κατασκευή υπερπολυτελούς ξενοδοχειακής μονάδας.
Εγκαταλελειμμένη στρατιωτική βάση στη Σάσων.
Tourism in Albania
Ο έλεγχος του νησιού πέρασε κατά τον 13ο αιώνα στον οίκο των Καπετιδών-Ανζού της Γαλλίας, ενώ ύστερα πέρασε τους Οθωμανούς Τούρκους. Ύστερα τον έλεγχο πήρε η Βενετία, και το νησί ακολούθησε την μοίρα των υπολοίπων Επτανήσων που βρίσκονταν επίσης υπό τον έλεγχο της «γαληνοτάτης». Τελικά ο έλεγχος του νησιού πέρασε στην Ελλάδα με βάση το δεύτερο άρθρο της Συνθήκης του Λονδίνου της 17ης/29ης Μαρτίου 1864, όταν και η Βρετανία παραχώρησε τα Επτάνησα στην Ελλάδα, μαζί με τον ερχομό του νέου βασιλιά Γεώργιου.
Τότε έγινε de jure μέρος της χώρας μας η νήσος Σάσων. Αλλά de facto δεν ίσχυσε η προσάρτηση, καθώς η Ελλάδα δεν έκανε αισθητή την παρουσία της στο ακριτικό νησί που βρίσκεται 85 χιλιόμετρα περίπου από τις βόρειες ακτές της Κέρκυρας, με την Τουρκία, που κατείχε τότε την Αλβανία, να κατασκευάζει μάλιστα φάρο στην βορειοδυτική πλευρά του νησιού.
Με ένα νόμο και ένα άρθρο παραδόθηκε η κυριαρχία του νησιού στην Αλβανία
Πενήντα χρόνια περίπου μετά τη συνθήκη του Λονδίνου η Ελλάδα εξέρχεται θριαμβεύουσα από τους Βαλκανικούς πολέμους, έχοντας πολλαπλασιάσει τα εδάφη και τον πληθυσμό της. Μέρος της επέκτασης της χώρας ήταν και το μικρό ακατοίκητο νησί. Στις 8 Νοεμβρίου 1912 η χώρα μας, άσκησε επιτέλους την κυριαρχία της στη Σάσων, με την απόβαση του ελληνικού πολεμικού ναυτικού στο νησί.
Η κυριαρχία της Ελλάδας στο νησί δεν θα διαρκούσε για πολύ όμως. Η Ιταλία και η Αυστροουγγαρία, οι οποίες είχαν υποστηρίξει σημαντικά το νεοιδρυθέν αλβανικό κράτος μετά το τέλος των εχθροπραξιών στους Βαλκανικούς πολέμους, άσκησαν πίεση στην ελληνική κυβέρνηση να παραδώσει το στρατηγικά τοποθετημένο νησί στην είσοδο της Αδριατικής.
Το ΦΕΚ που παραχωρεί τη νήσο Σάσων στην Αλβανία.
Εθνικό Τυπογραφείο
Η Κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου τελικά ενέδωσε στις πιέσεις, και έφερε στη Βουλή νομοσχέδιο προς ψήφιση. Το κείμενο του άρθρου που παρέδιδε το νησί ήταν σύντομο, λιτό και ξεκάθαρο:
Eπιτρέπεται εις την Κυβέρνησιν η εις την αλβανικήν επικράτειαν παραχώρησις της νησίδος Σάσωνος, ανηκούσης του Ελληνικού Βασιλείου, δυνάμει του 2ου άρθρου της περί παραχωρήσεως των Ιονίων νήσων Συνθήκης του Λονδίνου της 17/29 Μαρτίου 1864
Με αυτό το ένα άρθρο παραχωρήθηκε η κυριαρχία της νήσου στην αλβανική επικράτεια, με τον υπ’αριθμόν 272 νόμο και δημοσιεύτηκε ως νόμος του κράτους στο υπ’αριθμόν 151 ΦΕΚ, την 7η Ιουνίου 1914.