Πρόσφατα απομακρύνθηκαν από το νησί οι τελευταίες 27 καθώς υπήρχε κίνδυνος να διαταράξουν το οικοσύστημα της περιοχής
Σπαζοκεφαλιά αποτελεί για τους επιστήμονες η ικανότητα επιβίωσης που επιδεικνύει ένα κοπάδι από κατσίκες, που ζει σε απομονωμένο νησί στη βορειοανατολική Βραζιλία για πάνω από δύο αιώνες χωρίς καμία γνωστή πηγή γλυκού νερού.
Δεν είναι σαφές πώς ακριβώς οι κατσίκες κατέληξαν αρχικά στη Σάντα Μπαρμπαρα, ένα από τα πέντε ηφαιστειακά νησιά που αποτελούν το αρχιπέλαγος Abrolhos, περίπου 70 χιλιόμετρα από τις ακτές της Bahia, αλλά οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μεταφέρθηκαν και αφέθηκαν εκεί από αποικιστές.
Τα ζώα όπως οι κατσίκες, οι χοίροι και τα πουλερικά αποτελούσαν μια αξιόπιστη πηγή τροφής, αλλά συνήθως έμεναν πίσω όταν ο αποικισμός αποτύγχανε. Η παρουσία τους στο νησί έχει τεκμηριωθεί για περισσότερα από 250 χρόνια, σύμφωνα με ιστορικά αρχεία, κάτι που είναι αξιοσημείωτο αν λάβουμε υπόψη ότι το μικρό νησί δεν έχει γνωστές πηγές γλυκού νερού. Παρά την «ταλαιπωρία», οι κατσίκες ευδοκιμούσαν στο ξηρό, ανεμοδαρμένο νησί σε σημείο που έπρεπε να μετεγκατασταθούν για να προστατεύσουν ενδημικά φυτά και ζώα.
Τον περασμένο μήνα, το Ινστιτούτο Chico Mendes για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας (ICMBio), το οποίο διαχειρίζεται το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Abrolhos, πραγματοποίησε την απομάκρυνση των τελευταίων 27 αιγών, αφού κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η παρουσία τους έθετε σε κίνδυνο την οικολογική ισορροπία του νησιού, επηρεάζοντας ιδιαίτερα επτά είδη θαλάσσιων πτηνών που αναπαράγονται στην περιοχή. Ωστόσο, τα ζώα δεν εξαλείφθηκαν επειδή οι επιστήμονες θέλουν να τα μελετήσουν, ιδιαίτερα την ικανότητά τους να επιβιώνουν με ελάχιστο ή καθόλου νερό.
«Πιστεύουμε ότι ανέπτυξαν μοναδικά ταλέντα για να επιβιώσουν», δήλωσε ο Erismar Rocha, επικεφαλής του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Abrolhos. Αν ο πληθυσμός τους δεν είχε ελεγχθεί, θα είχαν καταλάβει ολόκληρο το νησί και θα είχαν αυτοκαταστραφεί».
Είναι αξιοσημείωτο ότι, όλα τα χρόνια που οι επιστήμονες μελέτησαν τις μυστηριώδεις κατσίκες της Σάντα Μπάρμπαρα, δεν τις είδαν ποτέ να πίνουν νερό, γεγονός που θέτει το ερώτημα: «Πώς επέζησαν εκεί για πάνω από δύο αιώνες;». Σε αυτό το σημείο, οι ειδικοί μπορούν μόνο να κάνουν εικασίες. Μερικοί πιστεύουν ότι οι κατσίκες μπορεί να έχουν προσαρμοστεί στο πόσιμο θαλασσινό νερό και ότι αυτή η συμπεριφορά μεταβιβάστηκε στις επόμενες γενιές, ενώ άλλοι πιστώνουν το beldroega, ένα φυτό με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό που βρέθηκε στο νησί, για την επιβίωση των ζώων.
Αλλά οι κατσίκες της Santa Bárbara δεν επιβίωναν μόνο εκεί, ήταν ακμάζουσες. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι οι περισσότερες από τις γεννήσεις στο νησί ήταν δίδυμες, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι κατσίκες ήταν «καλά θρεμμένες και υγιείς».
Μελετώντας τις κατσίκες του νησιού, οι Βραζιλιάνοι επιστήμονες ελπίζουν να αποκρυπτογραφήσουν το μυστικό της ακραίας ανθεκτικότητάς τους, το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη νέων φυλών που ταιριάζουν καλύτερα στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και προσαρμόζονται σε ξηρές περιοχές, όπως η βορειοανατολική Βραζιλία.