Ο άνθρωπος που «έχτισε» το σχέδιο του Τραμπ για τους δασμούς
Μπορεί στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ να έπεσαν ως κεραυνός εν αιθρία, όσοι όμως παρακολουθούσαν την προεκλογική του εκστρατεία γνώριζαν ότι επρόκειτο για μια διαρκή του προεκλογική δέσμευση. Μια δέσμευση που δεν ήταν προσωπική του έμπνευση αλλά είχε βαθιές ρίζες στο κίνημα MAGA.
Κάποιοι θεωρούν ότι οι ρίζες αυτές βρίσκονται σε ένα πολιτικό σημείωμα, που ο Πήτερ Ναβάρο, έγραψε πριν από δύο χρόνια. Το μόλις 30 σελίδων σημείωμα με τίτλο «Η υπόθεση του δίκαιου εμπορίου», προέτρεπε τον επόμενο Ρεπουμπλικανό πρόεδρο να στοχεύσει «τις χώρες που έχουν σχετικά μεγάλα εμπορικά ελλείμματα με τις ΗΠΑ και εφαρμόζουν σχετικά υψηλούς δασμούς».
Από αριστερά, ο Lindsey Halligan, ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Stephen Miller, ο γραμματέας προσωπικού του Λευκού Οίκου Will Scharf και ο Peter Navarro ακούνε τον πρόεδρο Donald Trump να μιλάει με δημοσιογράφους καθώς υπογράφει εκτελεστικά διατάγματα στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2025, στην Ουάσιγκτον.
AP
Ο Ναβάρο είχε γράψει τότε ότι η Κίνα, η Ινδία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη, η Ταϊβάν, η Ιαπωνία και η Μαλαισία ανήκουν σε αυτή την κατηγορία και θα πρέπει να στοχοποιηθούν με μεγάλες εισφορές.
«Έχτισε» το σχέδιο δασμών του Τραμπ
Τα σχέδια του Ναβάρο για το εμπόριο αποτέλεσαν τη βάση για σχεδόν μισό κεφάλαιο στο Project 2025, τον εγχειρίδιο πολιτικής των Ρεπουμπλικανών που δημοσιεύθηκε από τη δεξαμενή σκέψης Heritage Foundation. Σε αυτό έγραψε για «μη ανταποδοτικούς δασμούς», ζήτησε «τη μεταφορά σημαντικού μέρους της παραγωγής που σήμερα έχουν μεταφέρει στο εξωτερικό οι αμερικανικές πολυεθνικές εταιρείες» και προειδοποίησε για την αντίδραση των «hedge funds της Wall Street και των επιχειρηματιών τεχνολογίας της Silicon Valley».
Οι δασμοί του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ που έχουν πλήξει τις παγκόσμιες αγορές αυτόν τον μήνα, ίσως έχουν ακριβώς εκεί τις ρίζες τους. Η δασμολογική πολιτική του Τραμπ μοιάζει πολύ με τις ιδέες που έχει υποστηρίξει ο Ναβάρο, που σήμερα κατέχει την θέση του ανώτερου συμβούλου του προέδρου για το εμπόριο και τη μεταποίηση.
Όταν ο Τραμπ παρουσίασε τους δασμούς της «ημέρας απελευθέρωσης» την περασμένη εβδομάδα, οι οκτώ εμπορικοί εταίροι που ο Ναβάρο κατονόμαζε στη συμβολή του στο Project 2025 ήταν όλοι στην λίστα εκείνων που πρόκειται να αντιμετωπίσουν σχετικά υψηλές εισφορές – από 46% για το Βιετνάμ έως 20% για την Ε.Ε. Άλλοι εταίροι που επισημάνθηκαν – η Ινδονησία, η Νότια Κορέα και η Ελβετία – επίσης στοχοθετήθηκαν την περασμένη Τετάρτη με φόρους εισαγωγής από 25% έως 32%.
«Το σκληρό μάθημα αυτού του κεφαλαίου είναι ότι η Αμερική εξαπατάται καθημερινά στην παγκόσμια αγορά τόσο από μια ληστρική κομμουνιστική Κίνα όσο και από έναν θεσμικά άδικο και μη ανταποδοτικό ΠΟΕ», έγραψε ο Ναβάρο πριν από δύο χρόνια. «Η αντιμετώπιση αυτών των δύο προκλήσεων θα οδηγούσε σε μεγάλο βαθμό στην αποκατάσταση του αμερικανικού μεγαλείου, τόσο σε οικονομικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο».
Η φυλακή μετά τη θητεία στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ
Ως διευθυντής του Γραφείου Εμπορίου και Μεταποιητικής Πολιτικής, ο Ναβάρο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια των εμπορικών πολέμων της πρώτης θητείας του Τραμπ.
Ο εμπορικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου Peter Navarro μιλάει με δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, την Πέμπτη 18 Ιουνίου 2020, στην Ουάσινγκτον. (AP Photo/Alex Brandon)
Copyright 2020 The Associated Press. All rights reserved.
Μετά την εκλογική ήττα του Τραμπ το 2020, ο Ναβάρο κατηγορήθηκε ότι συμμετείχε σε «προσπάθειες ανατροπής του εκλογικού αποτελέσματος» και τελικά έγινε στόχος της επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων που διερεύνησε την επίθεση της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ.
Ο Ναβάρο αρνήθηκε να συνεργαστεί με την επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων και κατέληξε να εκτίσει ποινή φυλάκισης τεσσάρων μηνών μετά την καταδίκη του το 2023 για δύο κατηγορίες περιφρόνησης του Κογκρέσου. Κρατήθηκε σε φυλακή στη Φλόριντα από τον Μάρτιο έως τα μέσα Ιουλίου 2024. Αποφυλακίστηκε εγκαίρως για να εκφωνήσει ομιλία στο συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στο Μιλγουόκι.
«Σήμερα το πρωί, όντως βγήκα από μια ομοσπονδιακή φυλακή στο Μαϊάμι», δήλωσε τότε ο οικονομολόγος στους συνέδρους που τον επευφημούσαν. «Έχω ένα πολύ απλό μήνυμα για εσάς: Αν μπορούν να κυνηγήσουν εμένα, αν μπορούν να κυνηγήσουν τον Ντόναλντ Τραμπ, να είστε προσεκτικοί – θα έρθουν και για εσάς».
Πριν αναλάβει δουλειά στην πρώτη κυβέρνηση Τραμπ, ο Ναβάρο, ο οποίος είναι σήμερα 75 ετών, ήταν καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Είχε συγγράψει επίσης το 2011 το βιβλίο «Death by China», το οποίο έγινε ταινία το 2012. Σύμφωνα με ένα άρθρο του Vanity Fair του 2017, ο γαμπρός του Τραμπ, ο Τζάρεντ Κούσνερ, έπεσε πάνω στο βιβλίο στο διαδίκτυο και εντυπωσιάστηκε από τον τίτλο.
Ο Κούσνερ τηλεφώνησε απευθείας στον Ναβάρο, ο οποίος στη συνέχεια συμφώνησε να συμμετάσχει στην προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ το 2016 ως οικονομικός σύμβουλος.
Η διαμάχη με τον Μάσκ
Ο Ναβάρο και ο διευθύνων σύμβουλος της SpaceX Έλον Μασκ συγκρούστηκαν πρόσφατα, με τον δισεκατομμυριούχο να λέει σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το Σάββατο ότι το διδακτορικό δίπλωμα του Ναβάρο στα οικονομικά από το Χάρβαρντ «είναι κάτι κακό, όχι καλό», καθώς οδηγεί σε περισσότερο εγωισμό παρά μυαλό. Το αφεντικό της Tesla κατηγόρησε επίσης τον Ναβάρο ότι δεν έχει κατασκευάσει ποτέ τίποτα.
Ο Ναβάρο την Κυριακή δήλωσε ότι δεν υπάρχει ρήξη μεταξύ αυτού και του Μασκ. «Πρέπει απλώς να καταλάβουμε ότι ο Έλον πουλάει αυτοκίνητα», δήλωσε ο οικονομολόγος στο Fox News, προσθέτοντας ότι η Tesla βασίζεται σε κάποιες ξένες εταιρείες για ανταλλακτικά. «Απλώς προστατεύει τα συμφέροντά του, όπως θα έκανε κάθε επιχειρηματίας», δήλωσε ο Ναβάρο. «Δεν μας πειράζει που λέει ό,τι θέλει».
Αλλά η διαμάχη συνεχίστηκε την Τρίτη, καθώς ο Μασκ εξέφρασε την αντίθεσή του στο γεγονός ότι ο Ναβάρο είπε σε συνέντευξή του στο CNBC ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla «δεν είναι κατασκευαστής αυτοκινήτων» αλλά «συναρμολογητής αυτοκινήτων». Ο Μασκ απάντησε λέγοντας ότι ο Ναβάρο είναι «πιο ηλίθιος και από ένα σάκο τούβλα». Έγραψε επίσης: «Ο Ναβάρο είναι πραγματικά ένας ηλίθιος».
Τα αγόρια θα είναι αγόρια
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ ασχολήθηκε με τη διαμάχη κατά τη διάρκεια ενημέρωσης, λέγοντας ότι ο πρόεδρος είναι πρόθυμος να ακούσει και τις δύο πλευρές. «Πρόκειται προφανώς για δύο άτομα που έχουν πολύ διαφορετικές απόψεις για το εμπόριο και τους δασμούς. Τα αγόρια είναι αγόρια και θα αφήσουμε να συνεχιστεί η δημόσια αντιπαράθεσή τους», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Σε άρθρο του στους Financial Times, ο Ναβάρο δήλωσε ότι η δασμολογική πολιτική του Τραμπ «κάνει ακριβώς αυτό που ο ΠΟΕ απέτυχε να κάνει: καθιστά τις ξένες χώρες υπόλογες».
«Οι ΗΠΑ θα αντιστοιχίσουν τώρα τους σημαντικά υψηλότερους δασμούς και τα συντριπτικά μη δασμολογικά εμπόδια που μας επιβάλλουν άλλα έθνη», έγραψε. «Αυτό δεν είναι διαπραγμάτευση. Για τις ΗΠΑ, είναι μια εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης που προκλήθηκε από τα εμπορικά ελλείμματα που προκλήθηκαν από ένα στημένο σύστημα».
*Με πληροφορίες από το MarketWatch