Η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας σκοτώνει πλέον ένα άτομο το λεπτό σε όλο τον κόσμο, αποκάλυψε μια σημαντική έκθεση σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην υγεία.
Οι αυξανόμενοι καύσωνες σκοτώνουν ένα άτομο το λεπτό παγκοσμίως, αποκαλύπτει μία νέα έκθεση, η σημαντικότερη του είδους της που διαπιστώνει ότι εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω της αποτυχίας αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης
H μελέτη αναφέρει ότι ο εθισμός του κόσμου στα ορυκτά καύσιμα προκαλεί επίσης τοξική ατμοσφαιρική ρύπανση, πυρκαγιές και εξάπλωση ασθενειών όπως ο δάγκειος πυρετός, με αποτέλεσμα εκατομμύρια να πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω της αποτυχίας αντιμετώπισης της παγκόσμιας θέρμανσης. Η έκθεση, η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα, αναφέρει ότι η ζημιά στην υγεία θα επιδεινωθεί καθώς ηγέτες όπως ο Ντόναλντ Τραμπ καταρρίπτουν τις πολιτικές για το κλίμα και οι εταιρείες πετρελαίου συνεχίζουν να εκμεταλλεύονται νέα αποθέματα.
Οι κυβερνήσεις έδωσαν 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια την ημέρα σε άμεσες επιδοτήσεις σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων το 2023, διαπίστωσαν οι ερευνητές, ενώ οι άνθρωποι έχασαν περίπου το ίδιο ποσό λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που τους εμπόδιζαν να εργάζονται σε αγροκτήματα και εργοτάξια.
Η μειωμένη καύση άνθρακα έχει σώσει περίπου 400 ζωές την ημέρα την τελευταία δεκαετία, αναφέρει η έκθεση, και η παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυξάνεται ραγδαία. Αλλά οι ειδικοί λένε ότι ένα υγιές μέλλον είναι αδύνατο εάν τα ορυκτά καύσιμα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται με τους τρέχοντες συντελεστές.
Η Δρ. Μαρίνα Ρομανέλο, του University College London (UCL), η οποία ηγήθηκε της ανάλυσης, δήλωσε: «Αυτή [η έκθεση] σκιαγραφεί μια ζοφερή και αναμφισβήτητη εικόνα των καταστροφικών βλαβών για την υγεία που φτάνουν σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Η καταστροφή ζωών και μέσων διαβίωσης θα συνεχίσει να κλιμακώνεται μέχρι να τερματίσουμε τον εθισμό μας στα ορυκτά καύσιμα.
«Βλέπουμε εκατομμύρια θανάτους να συμβαίνουν άσκοπα κάθε χρόνο λόγω της καθυστέρησής μας να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή και να προσαρμοστούμε στην κλιματική αλλαγή που δεν μπορεί να αποφευχθεί. Βλέπουμε βασικούς ηγέτες, κυβερνήσεις και εταιρείες να οπισθοχωρούν από τις δεσμεύσεις για το κλίμα και να θέτουν τους ανθρώπους σε κίνδυνο όλο και περισσότερο».
Το θερμικό στρες είναι θανατηφόρο
Η έκθεση αναφέρει ότι το ποσοστό των θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη έχει αυξηθεί κατά 23% από τη δεκαετία του 1990, ακόμη και μετά την αύξηση των πληθυσμών, σε έναν μέσο όρο 546.000 ετησίως μεταξύ 2012 και 2021. «Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου έναν θάνατο που σχετίζεται με τη ζέστη κάθε λεπτό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους», δήλωσε ο καθηγητής Όλι Τζέι, του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ στην Αυστραλία, ο οποίος συμμετείχε στην ομάδα ανάλυσης. «Είναι ένας πραγματικά εκπληκτικός αριθμός και οι αριθμοί αυξάνονται».
Ο Τζέι δήλωσε: «Τονίζουμε συνεχώς στους ανθρώπους ότι το θερμικό στρες μπορεί να επηρεάσει τους πάντες και μπορεί να είναι θανατηφόρο – νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι δεν το καταλαβαίνουν αυτό – και ότι κάθε θάνατος που σχετίζεται με τη ζέστη μπορεί να προληφθεί».
Η Λόρα Κλαρκ, διευθύνουσα σύμβουλος της περιβαλλοντικής δικηγορικής εταιρείας ClientEarth, δήλωσε: «Ζούμε στην εποχή των κλιματικών συνεπειών. Οι καύσωνες, οι πλημμύρες, η ξηρασία και οι ασθένειες δεν αποτελούν πλέον μακρινές προειδοποιήσεις – είναι εδώ τώρα. Αλλά καθώς η επιστήμη της απόδοσης ευθυνών, οι δικαστικές διαμάχες για το κλίμα και ο ακτιβισμός από τη βάση αυξάνονται, η λογοδοσία για τις κλιματικές επιπτώσεις δεν είναι πλέον ζήτημα του αν αλλά του πότε».
Η έκδοση του Lancet Countdown για την Υγεία και την Κλιματική Αλλαγή για το 2025 διεξήχθη από το UCL σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και εκπονήθηκε από 128 εμπειρογνώμονες από περισσότερα από 70 ακαδημαϊκά ιδρύματα και οργανισμούς του ΟΗΕ.
639 δισ. εργατοώρες χάθηκαν λόγω ζέστης το 2024
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ο μέσος άνθρωπος έχει εκτεθεί σε 19 ημέρες το χρόνο σε απειλητική για τη ζωή ζέστη και 16 από αυτές τις ημέρες δεν θα είχαν συμβεί χωρίς την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη, αναφέρει η έκθεση. Συνολικά, η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες είχε ως αποτέλεσμα ρεκόρ 639 δισεκατομμυρίων ωρών χαμένης εργασίας το 2024, η οποία προκάλεσε απώλειες 6% του εθνικού ΑΕΠ στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.
Η συνεχιζόμενη καύση ορυκτών καυσίμων όχι μόνο θερμαίνει τον πλανήτη αλλά και παράγει ατμοσφαιρική ρύπανση, προκαλώντας εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Οι πυρκαγιές, που τροφοδοτούνται από ολοένα και πιο ζεστές και ξηρές συνθήκες, προσθέτουν στους θανάτους που προκαλούνται από τον καπνό, με ρεκόρ 154.000 θανάτων να καταγράφονται το 2024, αναφέρει η έκθεση. Οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα βλάπτουν τις καλλιέργειες και την κτηνοτροφία ενώ 123 εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι υπέστησαν επισιτιστική ανασφάλεια το 2023, σε σύγκριση με τον ετήσιο μέσο όρο μεταξύ 1981 και 2010.
Οι 100 μεγαλύτερες εταιρείες ορυκτών καυσίμων στον κόσμο αύξησαν την προβλεπόμενη παραγωγή τους κατά το έτος έως τον Μάρτιο του 2025, γεγονός που θα οδηγούσε σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα τρεις φορές μεγαλύτερες από αυτές που είναι συμβατές με τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, δηλαδή περιορισμό της θέρμανσης σε 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, αναφέρει η έκθεση. Οι εμπορικές τράπεζες υποστηρίζουν αυτήν την επέκταση, με τους 40 κορυφαίους δανειστές στον τομέα των ορυκτών καυσίμων να επενδύουν συλλογικά το 2024, ένα πενταετές υψηλό ύψους 611 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο δανεισμός τους στον πράσινο τομέα ήταν χαμηλότερος στα 532 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Ρομανέλο δήλωσε: «Αν συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε τα ορυκτά καύσιμα και να επιτρέπουμε αυτήν την επέκταση των ορυκτών καυσίμων, γνωρίζουμε ότι ένα υγιές μέλλον δεν είναι εφικτό». Είπε ότι οι λύσεις για την αποφυγή μιας κλιματικής καταστροφής και την προστασία των ζωών υπάρχουν, από την καθαρή ενέργεια έως την προσαρμογή των πόλεων σε πιο υγιεινές, φιλικές προς το κλίμα δίαιτες.
«Αν υπάρχει κάποια αισιοδοξία, αυτή προέρχεται από τη δράση των τοπικών κοινοτήτων και αρχών, και από τον τομέα της υγείας – εκείνους που βρίσκονται πραγματικά σε επαφή με τους ανθρώπους επί τόπου», είπε. «Βλέπουν τις επιπτώσεις με τα ίδια τους τα μάτια και προχωρούν επειδή απλώς γίνονται αναμφισβήτητες, αλλά πρέπει να διατηρήσουμε τη δυναμική».