Η Αϊλίν Κόλινς δεν ήθελε να τη χαρακτηρίσουν ως τη «γυναίκα που απέτυχε» και έκανε τα πάντα για αυτό – Αυτή είναι η ιστορία της πρώτης γυναίκας που οδήγησε και διοίκησε διαστημόπλοιο της NASA
Η Αϊλίν Κόλινς έγραψε ιστορία ως η πρώτη γυναίκα που οδήγησε και διοίκησε διαστημόπλοιο. Όμως, παρά τα αξιοσημείωτα επιτεύγματά της, δεν γνωρίζουν όλοι το όνομά της.
Τώρα, η κυκλοφορία ενός ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους με τίτλο Spacewoman, που αφηγείται την πορεία της, φαίνεται πως θα το αλλάξει αυτό.
«Διάβαζα ένα άρθρο σε περιοδικό για τους αστροναύτες του Gemini. Ήμουν μάλλον 9 χρονών, και σκέφτηκα ότι αυτό είναι το πιο κουλ πράγμα. Αυτό θέλω να κάνω», περιγράφει στο BBC, σε συνέντευξη στο Μουσείο Επιστημών του Λονδίνου.
«Φυσικά, τότε δεν υπήρχαν γυναίκες αστροναύτες. Αλλά απλώς σκέφτηκα: Θα γίνω μία κυρία αστροναύτης».
Ωστόσο, ως κορίτσι, έβαλε ακόμη ψηλότερο στόχο. Ήθελε να βρεθεί πίσω από τα χειριστήρια ενός διαστημοπλοίου και ο μόνος τρόπος για να το πετύχει αυτό, ήταν να καταταγεί στον στρατό και να γίνει δοκιμαστική πιλότος.
Στην Πολεμική Αεροπορία ξεχώρισε και επιλέχθηκε να ενταχθεί στο πρόγραμμα αστροναυτών. Θα πετούσε με τα Διαστημικά Λεωφορεία, τα επαναχρησιμοποιούμενα space planes της NASA.
Ήξερε ότι τα μάτια του κόσμου ήταν στραμμένα πάνω της, όταν ξεκίνησε η πρώτη της αποστολή, το 1995.
«Ως η πρώτη γυναίκα που οδήγησε το διαστημικό λεωφορείο, δούλεψα πολύ σκληρά γι’ αυτό, γιατί δεν ήθελα να πουν: “Κοίτα, η γυναίκα έκανε λάθος”. Γιατί δεν αφορούσε μόνο εμένα, αλλά και όλες τις γυναίκες που θα με ακολουθούσαν και ήθελα να υπάρχει φήμη για τις γυναίκες πιλότους ότι: “Ναι, είναι πραγματικά καλές”», αποκαλύπτει.
Η Κόλινς είναι, επίσης, μητέρα δύο μικρών παιδιών. Το γεγονός ότι ήταν εργαζόμενη σύζυγος και μητέρα αναφερόταν συχνά σε συνεντεύξεις Τύπου εκείνης της εποχής, με ορισμένους δημοσιογράφους να δείχνουν φανερά έκπληκτοι που μπορούσε να είναι και τα δύο.
Ωστόσο, εκείνη επισημαίνει γελώντας ότι το γεγονός να είναι μαμά και διοικητής ήταν «οι δύο καλύτερες δουλειές στον κόσμο, αλλά θα σας πω ότι είναι δυσκολότερο να είσαι γονιός από διοικητής διαστημικού λεωφορείου».
«Η καλύτερη εκπαίδευση που είχα ποτέ για να γίνω διοικητής, ήταν να είμαι γονιός, γιατί πρέπει να μάθεις να λες “όχι” στους ανθρώπους», συμπληρώνει.
Τα διαστημικά λεωφορεία της NASA, που πέταξαν για τρεις δεκαετίες, έφτασαν σε εντυπωσιακά ύψη, αλλά και σε τρομακτικά χαμηλά.
Το 1986, το διαστημόπλοιο Challenger υπέστη καταστροφική βλάβη δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση, σκοτώνοντας και τα 7 μέλη του πληρώματος. Το 2003, το λεωφορείο Columbia διαλύθηκε στον ουρανό πάνω από το Τέξας στο τέλος της αποστολής του, με αποτέλεσμα και τα 7 μέλη του πληρώματος να «χάσουν» τη ζωή τους.
Κομμάτι μονωτικού αφρού από τη δεξαμενή καυσίμου του Columbia αποκολλήθηκε κατά την εκτόξευση, προκαλώντας ζημιά στην ασπίδα θερμότητας, με τραγικά αποτελέσματα. Το όχημα δεν μπορούσε να αντέξει την πύρινη επανείσοδο στην ατμόσφαιρα της Γης και διαλύθηκε, ενώ ο κόσμος παρακολουθούσε με φρίκη.
Η Κόλινς θυμάται και απαντά σε ερώτηση εάν σκέφτηκε να παραιτηθεί εκείνη τη στιγμή. «Οι άνθρωποι σε όλο το πρόγραμμα του λεωφορείου βασίζονταν στον διοικητή να μείνει. Νομίζω ότι η εγκατάλειψη της αποστολής θα ήταν το αντίθετο του θαρραλέου και ήθελα να είμαι θαρραλέα ηγέτιδα. Ήθελα να είμαι σίγουρη, να εμπνεύσω αυτήν την ασφάλεια και στους άλλους», σημειώνει.
Όμως, όταν τελικά η αποστολή της απογειώθηκε το 2005, το εφιαλτικό σενάριο αναβίωσε. Κομμάτι αφρού αποκολλήθηκε κατά την εκτόξευση.
Αυτήν τη φορά, όμως, υπήρχε σχέδιο για να ελεγχθεί η ζημιά, αλλά αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να πραγματοποιηθεί ένας από τους πλέον ριψοκίνδυνους ελιγμούς στην ιστορία του διαστήματος.
Η Κόλινς έπρεπε να πιλοτάρει το λεωφορείο σε περιστροφή 360 μοιρών, ενώ πετούσε κάτω από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Αυτό επέτρεψε στους συναδέλφους στον τροχιακό σταθμό να φωτογραφίσουν την κάτω πλευρά του σκάφους και να ελέγξουν αν είχε υποστεί ζημιά η θερμική ασπίδα.
«Υπήρχαν μηχανικοί και διευθυντές που έλεγαν ότι δεν μπορούσε να γίνει, όλοι αυτοί οι λόγοι γιατί ήταν πολύ επικίνδυνο. Άκουσα τη συζήτηση, ήξεραν ότι εγώ ήμουν η διοικητής, και είπα: “Ακούγεται σαν κάτι που μπορούμε να κάνουμε”», θυμάται.
Με τα χέρια σταθερά στα χειριστήρια και τη φωνή ήρεμη καθώς μιλούσε με το κέντρο αποστολών, η Κόλινς πραγματοποίησε μία αργή περιστροφή του σκάφους. Με την κάτω πλευρά του λεωφορείου πλέον ορατή, η ζημιά εντοπίστηκε γρήγορα και ακολούθησε spacewalk (σ.σ. διαστημικός περίπατος για εργασίες) ώστε να επισκευαστεί. Η Κόλινς και το πλήρωμα επέστρεψαν με ασφάλεια. Αυτή ήταν και η τελευταία της πτήση.
Υπογραμμίζει ότι πάντα σχεδίαζε να σταματήσει μετά την τέταρτη αποστολή της, προκειμένου να δώσει την ευκαιρία και σε άλλους να πάνε στο διάστημα και έχει δει πολλούς αστροναύτες να ακολουθούν τα βήματά της.
Ως προς τις συμβουλές για τη νέα γενιά που ονειρεύεται τα άστρα, υποστηρίζει: «Κάντε τα μαθήματά σας, ακούστε τους δασκάλους σας, δώστε προσοχή στην τάξη και διαβάστε βιβλία. Αυτό θα σας δώσει κάτι στο οποίο να επικεντρωθείτε», απαντά.
Ολοκληρώνοντας, λέει ότι δεν έχει κανένα παράπονο για το τέλος της καριέρας της, ως αστροναύτη. Πήρε την απόφαση και δεν κοίταξε πίσω. Όμως, επισημαίνει με ενθουσιασμό ότι «θα ήθελα πολύ να πάω σε μία αποστολή κάποια μέρα. Όταν γίνω γριά, ίσως έχω την ευκαιρία να επιστρέψω στο διάστημα».