Σε αποκλειστική του συνέντευξη στο Newsbomb, ο παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνης Νίκος Φλώρος μιλάει για το γλυπτό της Μαρίας Κάλλας και την παγκόσμια περιοδεία που ξεκινά από την Όπερα του Ντουμπάι
Το πρώτο γλυπτό στην ιστορία της τέχνης που γεννήθηκε από τη φωνή της Μαρίας Κάλλας εκτίθεται από τις 19 Σεπτεμβρίου στην Όπερα του Ντουμπάι! Πρόκειται για το έργό του διεθνούς φήμης Έλληνα γλύπτη Νίκου Φλώρου, με τίτλο «Echo of Casta Diva – The Maria Callas Sculpture».
Τα αποκαλυπτήρια έγιναν από τον Διευθυντή της Όπερας Paolo Petroccelli μαζί με τον καλλιτέχνη Νίκο Φλώρο, ενώ παραβρέθηκαν αρκετοί επισκέπτες και καλεσμένοι από όλο τον κόσμο, από το Ντουμπάι, Άμπου Ντάμπι, την Ευρώπη και την Αμερική, εκπροσωπώντας προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών.
Η παγκόσμια αυτή πρεμιέρα έρχεται ως φυσική συνέχεια μιας διεθνούς πορείας που περιλαμβάνει σταθμούς όπως η Βενετία, η Ρώμη και η UNESCO στο Παρίσι, όπου τα έργα του Νίκου Φλώρου συγκίνησαν κοινό και προσωπικότητες παγκόσμιου βεληνεκούς.
Το γλυπτό «Echo of Casta Diva – The Maria Callas Sculpture» έχει ύψος 3 μέτρα και βάρος περίπου 300 κιλά, κατασκευασμένο από μπρούντζο και χρυσό, που αποτυπώνουν με ακρίβεια το ηχόγραμμα της φωνής της Κάλλας. Η τρισδιάστατη απεικόνιση της φωνής δημιουργεί μια συμπαγή και επιβλητική μορφή, που συνδυάζει την καλλιτεχνική αφαίρεση με την επιστημονική τεχνολογία μετατροπής ήχου σε μορφή. Το έργο επιτρέπει στον θεατή να αντιληφθεί οπτικά και υλικά την ενέργεια και την έκφραση της φωνής της Κάλλας, καθιστώντας το μοναδικό στον κόσμο.
Η παγκόσμια περιοδεία του γλυπτού που ξεκινά από την Όπερα θα ταξιδέψει σε μεγάλες πόλεις του κόσμου, όπως η Νέα Υόρκη, η Ιταλία, το Παρίσι, η Αυστραλία και η Ιαπωνία.
«Η φωνή της Μαρίας Κάλλας δεν μπορεί να σβήσει. Μετασχηματίζεται σε γλυπτό, σε ένα αιώνιο αποτύπωμα. Είναι βαθιά συγκινητικό να ξέρω ότι πλέον, ακόμα και άνθρωποι που δεν μπορούν να ακούσουν, μπορούν να αγγίξουν και να νιώσουν αυτό το θαύμα», αναφέρει ο Νίκος Φλώρος, ενώ ο ίδιος μίλησε αποκλειστικά στο Newsbomb για αυτό το έργο, τη σημασία του αλλά και τα μελλοντικά του σχέδια.
Διαβάστε τη συνέντευξη:
Newsbomb: Κύριε Φλώρε, η σχέση σας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι ιδιαίτερη. Τι σημαίνει για εσάς;
Νίκος Φλώρος: Τα Εμιράτα είναι για μένα μια δεύτερη καλλιτεχνική πατρίδα. Έχω δημιουργήσει το πορτρέτο του Ιδρυτή και Πρίγκιπα του Άμπου Ντάμπι, που ανήκει σήμερα στη συλλογή του κράτους. Το 2023 αναγνωρίστηκα επίσημα ως καλλιτέχνης για τα 52 χρόνια από την ίδρυση των ΗΑΕ. Εκεί συνάντησα σεβασμό, αναγνώριση και πραγματική στήριξη· η εμπειρία αυτή δείχνει ότι όταν ένας λαός επενδύει στον πολιτισμό, επενδύει στο ίδιο του το μέλλον.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα να μετατρέψετε τη φωνή της Μαρίας Κάλλας σε γλυπτό;
Η Μαρία Κάλλας είναι για μένα μια αιώνια πηγή έμπνευσης. Η φωνή της δεν είναι απλώς μουσική∙ είναι συναίσθημα, πάθος, μνήμη. Ήθελα να δώσω σε αυτήν τη φωνή μια υλική υπόσταση, να την κάνω αθάνατη και ορατή. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα να μετατρέψω τον ήχο της σε γλυπτό – σε ένα αποτύπωμα που δεν σβήνει.
Το έργο σας χαρακτηρίζεται «παγκόσμια καινοτομία». Μπορείτε να μας εξηγήσετε τη διαδικασία; Τι είναι ακριβώς το Ηχόγραμμα;
Το Ηχόγραμμα είναι η οπτική αποτύπωση των ηχητικών κυμάτων. Πήρα την ηχογράφηση της άριας Casta Diva και μετέτρεψα τα ηχητικά της κύματα σε μορφή. Αυτή η μορφή στη συνέχεια έγινε γλυπτό, χυτό σε μπρούντζο και χρυσό. Είναι η πρώτη φορά που η φωνή της Κάλλας – και γενικότερα μια φωνή – γίνεται γλυπτό.
Η παγκόσμια πρεμιέρα έγινε στο Ντουμπάι. Πώς νιώσατε εκείνη τη στιγμή;
Η συγκίνηση ήταν τεράστια. Το Ντουμπάι με τιμά για δεύτερη φορά, και αυτή η συνεργασία είναι αποτέλεσμα εμπιστοσύνης και βαθιάς φιλίας με την Όπερα. Η συνεργασία με την Kate Erharde, τον Paolo Petrocchi και την ομάδα της Όπερας υπήρξε καθοριστική. Η εμπειρία ενισχύει την παγκόσμια διάσταση του έργου μου και προβάλλει τη σύγχρονη ελληνική τέχνη σε διεθνές επίπεδο. Το να βλέπω το έργο να αποκαλύπτεται εκεί, να αγγίζει ανθρώπους από όλο τον κόσμο, ήταν μια εμπειρία που θα με συνοδεύει για πάντα. Είναι γέφυρα πολιτισμών.
Έχετε παρουσιάσει έργα σας στη Βενετία, στη Ρώμη, στην UNESCO στο Παρίσι. Πώς βιώνετε αυτή τη διεθνή αναγνώριση;
Κάθε φορά είναι σαν ένα νέο ταξίδι. Δεν είναι μόνο η αναγνώριση, είναι η επικοινωνία με ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών. Η τέχνη δεν έχει σύνορα – και το να βλέπω το έργο μου να μιλά σε Ιταλούς, Γάλλους, Άραβες, Έλληνες, είναι για μένα η μεγαλύτερη ανταμοιβή.
Στην πρεμιέρα υπήρξε και χαιρετισμός από την Αυτοκρατορική Οικογένεια των Χάμπσμπουργκ. Τι σημαίνει αυτό για εσάς;
Είναι μια ένδειξη ότι η τέχνη μπορεί να ενώσει διαφορετικούς κόσμους – από τη δυναστεία των Χάμπσμπουργκ μέχρι το σύγχρονο Ντουμπάι. Η εκτίμηση που εξέφρασαν μου δείχνει ότι το έργο αγγίζει βαθύτερα την έννοια της πολιτιστικής κληρονομιάς και της καινοτομίας.
Σχετικά με την Εθνική Πινακοθήκη, Τι ακριβώς συνέβη;
Είχα την πρόθεση να δωρίσω ένα έργο μου στην Εθνική Πινακοθήκη, η πρότασή μου δεν έγινε δεκτή. Φυσικά, κάθε ίδρυμα έχει το δικό του πρόγραμμα και τις δικές του προτεραιότητες, τις οποίες σέβομαι. Ωστόσο, πιστεύω ότι θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία απέναντι σε καλλιτέχνες που εκπροσωπούν την Ελλάδα διεθνώς. Δεν σκοπεύω να επιμείνω στο ζήτημα, ελπίζω σε μια μελλοντική συνεργασία.
Τι σημαίνει για εσάς η Μαρία Κάλλας;
Η Κάλλας είναι η Ελλάδα, είναι η ψυχή μας. Είναι η γυναίκα που ένωσε την όπερα με το συναίσθημα, που έκανε τον κόσμο να δακρύσει μόνο με μια νότα. Για μένα, το να αποτυπώσω τη φωνή της σε γλυπτό είναι φόρος τιμής, αλλά και προσωπικό χρέος.
Ποιο είναι το επόμενο βήμα σας;
Τα επόμενα έργα μου θα είναι μια σειρά μεγάλων διαστάσεων γλυπτών, εμπνευσμένα από φωνές που διαμόρφωσαν την παγκόσμια κοινή γνώμη και τον πολιτισμό. Θέλω να δημιουργήσω μνημεία ήχου, που θα επιτρέπουν στις επόμενες γενιές να κατανοήσουν ότι η φωνή και η τέχνη δεν χάνονται· γίνονται ύλη, μνήμη, γλυπτό.
Η τεχνική μου, τα λεγόμενα «μεταλλικά υφάσματα», είναι η προσπάθεια να μετατρέψω το πιο σκληρό σε κάτι ευγενές· να κάνω το ατσάλι να μοιάζει με ύφασμα που κυματίζει. Δεν με περιορίζει το μέταλλο· με ελευθερώνει. Γιατί αποδεικνύει ότι ακόμη και το βιομηχανικό, το «άψυχο», μπορεί να μεταμορφωθεί σε φορέα ποίησης.
Όμως δεν κρύβω και την πικρία μου: Δεν έχω λάβει ποτέ πρόσκληση να συμμετάσχω σε εκδηλώσεις που γίνονται στην Ελλάδα για τη Μαρία Κάλλας ή για τη σύγχρονη τέχνη, παρότι η δουλειά μου έχει προβάλει και τα δύο διεθνώς. Βλέπω ότι ξοδεύονται μεγάλα ποσά για διοργανώσεις, αλλά κανείς δεν έχει σκεφτεί να με καλέσει, ούτε να προτείνει μια συνεργασία. Είναι μια αδιαφορία που πρέπει να την ξανασκεφτούμε όλοι μας, αν θέλουμε ο ελληνικός πολιτισμός να έχει πραγματική συνέχεια.
Αν μπορούσατε να συνοψίσετε σε μια φράση το μήνυμα του έργου σας, ποιο θα ήταν τι θα θέλατε να μείνει από τη δική σας διαδρομή;
Η φωνή της Μαρίας Κάλλας δεν μπορεί να σβήσει, είναι η ψυχή ενός ανθρώπου, κι όταν αποτυπώνεται σε γλυπτό τότε γίνεται αθάνατη. Η τέχνη μου δεν είναι απλώς μέταλλο· είναι η μνήμη της ανθρωπότητας που αποκτά μορφή. Θέλω κάθε άνθρωπος που δεν μπορεί να ακούσει ή να δει, να μπορεί να πεί: άγγιξα τη φωνή της Κάλλας, ένιωσα την αιωνιότητα με τα ίδια μου τα χέρια.
Και εγώ, κάθε φορά που στέκομαι μπροστά στο έργο, δεν βλέπω απλώς ένα γλυπτό. Βλέπω έναν ζωντανό παλμό που ανασαίνει μαζί μου απόδειξη ότι η τέχνη μπορεί να ξεπεράσει τον χρόνο, τη σιωπή και τον θάνατο. Αυτή η υπέρβαση είναι που θέλω να αφήσω πίσω μου.