Exclusive clubs και ενοίκια «φωτιά» στην πόλη
Το Μιλάνο έχει γίνει ο νέος πόλος έλξης των δισεκατομμυριούχων και αυτό απομακρύνει όλο και περισσότερο τους απλούς πολίτες από την «καρδιά» της πόλης.
Αυτό αναφέρει η Financial Times σε μια ανάλυση που περιγράφει πώς, τα τελευταία χρόνια, η πρωτεύουσα της Λομβαρδίας έχει προσελκύσει εξέχουσες προσωπικότητες της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής σκηνής: από τον αντιπρόεδρο της Goldman Sachs Richard Gnodde έως τον αιγύπτιο μεγιστάνα Nassef Sawiris και τον Rolly van Rappard, συνιδρυτή του επενδυτικού ταμείου CVC Capital, ο οποίος είναι ήδη πολύ ενεργός στις ιταλικές επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με το άρθρο της βρετανικής εφημερίδας, ο λόγος δεν είναι μόνο η γοητεία της «dolce vita», αλλά κυρίως ένα φορολογικό καθεστώς προσαρμοσμένο στις ανάγκες των υπερπλουσίων. Χάρη στον ενιαίο φόρο 200.000 ευρώ ετησίως, οι νέοι ξένοι κάτοικοι μπορούν να προστατεύσουν τα εισοδήματα και τα περιουσιακά τους στοιχεία στο εξωτερικό για 15 χρόνια, χωρίς να πληρώσουν ούτε ένα ευρώ παραπάνω και με την πρόσθετη απαλλαγή από τους φόρους κληρονομιάς επί των μη ιταλικών περιουσιακών στοιχείων.
Ο μηχανισμός εφαρμόστηκε από την κυβέρνηση Ρέντσι – και αναθεωρήθηκε προς τα πάνω το 2024 από την κυβέρνηση Μελόνι – ως κίνητρο για την προσέλκυση νέων κεφαλαίων, κάτι που, στην πραγματικότητα, αποτέλεσε ένα καθεστώς ευνοϊκής μεταχείρισης για λίγους προνομιούχους. Ταυτόχρονα, το σύστημα αυτό έχει σημαντική επίδραση στην αγορά ακινήτων της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ιταλίας, η οποία έχει τεθεί στο στόχαστρο της δικαιοσύνης με την έρευνα που αφορά τους μεγάλους του κλάδου αλλά και την τοπική αυτοδιοίκηση.
Επιπλέον, όπως υπενθυμίζει η Financial Times, η Ιταλία είναι ανταγωνιστική σε σχέση με το Λονδίνο και από την άποψη των χρηματοοικονομικών εσόδων που προσελκύουν τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια: ο συντελεστής 26% επί των υπεραξιών είναι πολύ χαμηλότερος από το 34% που εισήχθη πρόσφατα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν είναι λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι το Μιλάνο μετατρέπεται σε έναν «χρυσό» κόμβο για τραπεζίτες και διευθυντικά στελέχη, με «λονδρέζικους» μισθούς που ανεβάζουν κατακόρυφα το κόστος ζωής.
Τιμές «φωτιά» στην αγορά ακινήτων της πόλης
Η επίδραση στην αγορά ακινήτων είναι ήδη εμφανής σε όλους. Σε δέκα χρόνια, οι τιμές των κατοικιών στο Μιλάνο αυξήθηκαν κατά 60%, με μέσο όρο 5.540 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ η Ρώμη παρέμεινε σταθερή στα 3.600 ευρώ. Τα ενοίκια ακολούθησαν την ίδια τάση, περνώντας από 15 σε 22,5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο: +50%. Αυτή η εισροή πλούτου και οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές, παραδέχεται η FT, δημιουργούν έντονες κοινωνικές εντάσεις, με απλούς πολίτες να διώχνονται από τις κεντρικές και πιο καινούργιες γειτονιές, αντικαθιστώντας τους με ξένους διευθυντές και επενδυτές που μπορούν να αντέξουν οικονομικά ποσά που για τους περισσότερους είναι εντελώς απρόσιτα.
«Αγγλικού τύπου» κλαμπ στην ιταλική πόλη
Η Financial Times επισημαίνει επίσης ένα άλλο φαινόμενο: το άνοιγμα αποκλειστικών κλαμπ «αγγλικού τύπου», όπως το Casa Cipriani και το μελλοντικό Soho House, τα οποία οι Μιλανέζοι αντιλαμβάνονται ως ξένα στοιχεία στο τυπικό ιστό της πόλης. Πρόκειται για χώρους όπου συναντώνται σχεδόν αποκλειστικά τραπεζίτες και διευθυντές ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, ενώ έξω από αυτούς ο πληθυσμός πρέπει να αντιμετωπίσει μια πόλη που γίνεται όλο και πιο ακριβή και «εχθρική» προς την καθημερινή ζωή.
Η δυσαρέσκεια αυξάνεται και μέσα στα ίδια τα χρηματοοικονομικά γραφεία: οι Ιταλοί τραπεζίτες διαμαρτύρονται για την άφιξη συναδέλφων από το εξωτερικό με δυσανάλογους μισθούς, που τροφοδοτούν εσωτερικές ανισορροπίες. Και στο παρασκήνιο βαρύνει η έρευνα της δικαιοσύνης για τις υποτιθέμενες δωροδοκίες που συνδέονται με την αστική αναβάθμιση: ένα επιπλέον σημάδι ότι το «Μιλάνο που πίνει» των δισεκατομμυριούχων κινδυνεύει να γίνει ένα εργαστήριο ανισοτήτων και εισοδημάτων, όπου οι πολίτες καταλήγουν να περιθωριοποιούνται.