Πώς αποτυπώνονται οι αμερικανικοί στόχοι για την Ελλάδα στις κατευθύνσεις του State Department και την ακρόαση της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ — άμυνα, ενέργεια και γεωστρατηγική παρουσία
Τις σαφείς στοχεύσεις των ΗΠΑ αναφορικά με την Ελλάδα και τον ρόλο της στην εποχή Τραμπ σκιαγραφούν τόσο οι κατευθύνσεις του State Department όσο και η ακρόαση της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στη Γερουσία για την ανάληψη των καθηκόντων της στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα.
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο συνοδεύτηκε από την τοποθέτηση της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ ως υποψήφιας πρεσβευτή στην Αθήνα, με την ίδια να παραθέτει τους βασικούς άξονες της στρατηγικής των Ηνωμένων Πολιτειών ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας. Όσα κατέθεσε ενσωματώνουν την πιο πρόσφατη κατεύθυνση του State Department, μετά την αναδιάρθρωσή του από τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, και συνιστούν επαναβεβαίωση της βαθιάς στρατηγικής σχέσης ΗΠΑ–Ελλάδας με όρους ισχύος, επενδυτικού ρεαλισμού και περιφερειακής ευθυγράμμισης.
Αμυντική σύγκλιση
Η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ προανήγγειλε την πλήρη αξιοποίηση της ήδη εκτεταμένης αμυντικής συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών. Επικαλέστηκε συγκεκριμένα τις ελληνικές αγορές αμερικανικού στρατιωτικού υλικού (F‑35, Apache, Blackhawk) και έθεσε ως προτεραιότητα την επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων μέσω διμερούς τεχνικής υποστήριξης. Η Σούδα παραμένει η ναυτική βάση αναφοράς για τις αμερικανικές επιχειρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η Αλεξανδρούπολη εντάσσεται ενεργά στο logistics pattern του ΝΑΤΟ, ενόψει της αποδυνάμωσης της Ουκρανικής πτέρυγας.
Το State Department, στο ανανεωμένο Integrated Country Strategy (ICS), τοποθετεί την Ελλάδα ως σύμμαχο αυξημένης σημασίας. Στο έγγραφο (U.S. Department of State, ICS Greece 2024), ορίζεται ότι η Ελλάδα συνεισφέρει στην προβολή αμερικανικής ισχύος στην περιοχή, εξισορροπώντας ταυτόχρονα την τουρκική μεταβλητότητα και τη ρωσική επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια.
Ενεργειακή διάταξη στον κάθετο άξονα Ανατολής–Βορρά
Η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ παρουσίασε την ενεργειακή αρχιτεκτονική ως κορμό των αμερικανικών στόχων. Αναφέρθηκε στις υποδομές LNG της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης, οι οποίες επιτρέπουν την άμεση εισαγωγή αμερικανικού φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά. Επιπλέον, έδωσε έμφαση στη λειτουργική ολοκλήρωση του Vertical Gas Corridor, που συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και φτάνει έως την Ουκρανία, λειτουργώντας ως δίοδος απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
Το ICS του State Department ενισχύει τη στόχευση αυτής της ενεργειακής γεωοικονομίας. Η Ελλάδα αναφέρεται ως σημείο διασύνδεσης μεταξύ Ανατολικής Μεσογείου, Βαλκανίων και Κεντρικής Ευρώπης (ICS, 2024). Στην ίδια λογική εντάσσονται οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ και Ελλάδας–Αιγύπτου, οι οποίες επιτρέπουν τη μεταφορά «πράσινης» ενέργειας και την επέκταση της αμερικανικής ενεργειακής διπλωματίας σε αφρικανικό και μεσανατολικό έδαφος.
Επενδυτική στόχευση και διμερής οικονομικός επαναπροσδιορισμός
Η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ δεσμεύτηκε ότι θα εργαστεί για την ενίσχυση των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα, δίνοντας έμφαση σε τομείς όπως φαρμακευτική και βιοτεχνολογία, τουρισμός, αγροτική παραγωγή και υποδομές. Η ρητορική της συνδέεται άμεσα με τη στρατηγική της πρεσβείας ΗΠΑ στην Αθήνα, η οποία μέσω της πλατφόρμας «SelectUSA» επιδιώκει τη σύζευξη ελληνικών επιχειρήσεων με αμερικανικά κεφάλαια.
Το State Department δίνει ιδιαίτερο βάρος στην οικονομική πτυχή της σχέσης. Η Ελλάδα, ως μέλος της ευρωζώνης και περιφερειακός κόμβος στα logistics της ΝΑ Ευρώπης, προβάλλεται ως σταθερός αποδέκτης επενδύσεων, με νομικό και πολιτικό περιβάλλον που καθίσταται πλέον ελκυστικό για εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και πράσινης μετάβασης (U.S. Embassy Athens, 2025).
Πολιτιστική διπλωματία και ομογένεια
Η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ περιέγραψε τη σημασία της ελληνικής ομογένειας ως δίκτυο γέφυρας, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην ανάγκη διατήρησης της θρησκευτικής ελευθερίας, ιδίως για τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Οι θέσεις της εναρμονίζονται με την πολιτική του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο μέσω των American Spaces, προγραμμάτων ανταλλαγής Fulbright και διαρκούς υποστήριξης προς το Φανάρι, προωθεί τη διπλωματία των αξιών.
Το σκεπτικό της επιλογής Γκίλφοϊλ
Η ακρόαση της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ λειτουργεί ως επιβεβαίωση και εφαρμογή της στρατηγικής των Ηνωμένων Πολιτειών. Η παρουσία της, όπως έχει αναφερθεί, αποσκοπεί στη διοχέτευση ισχύος σε ένα σταθεροποιητικό περιβάλλον. Οι στοχεύσεις της δεν λειτουργούν ως επικοινωνιακή περιγραφή προθέσεων, αλλά ως τεχνική ανάλυση πολιτικής εφαρμογής ενσωματώνοντας το επιχειρησιακό βάθος της ICS του State Department.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα μετατρέπεται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, από σύμμαχο ειδικών περιστάσεων σε σταθερή παράμετρο του αμερικανικού στρατηγικού υπολογισμού. Η αξιολόγηση αυτής της σχέσης στηρίζεται πλέον στην αλληλεξάρτηση των υποδομών και στη γεωπολιτική σταθερότητα που προσφέρει. Το επόμενο βήμα αφορά στην εμβάθυνση της διμερούς σχέσης και στην τεχνική υλοποίηση των συμφωνιών που προδιαγράφονται. Ο ρόλος της Γκίλφοϊλ σε αυτό το σκηνικό είναι καθοριστικός, όχι μόνο ως μεταφραστής της πολιτικής βούλησης, αλλά ως επιτελικό πρόσωπο εφαρμογής στρατηγικής.