Το δωρεάν Δημτικό Σχολείο που εγκαινίασαν το 2016 ο ιδρυτής του Facebook Μαρκ Ζάκερμπεργκ και η σύζυγός του, Πρισίλα Τσαν στη Silicon Valley βάζει οριστικά λουκέτο.
«Η απόφαση της Πρισίλα Τσαν να σταματήσει να χρηματοδοτεί το σχολείο που άνοιξε για να βοηθήσει άπορες οικογένειες δείχνει τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι κοινότητες όταν εξαρτώνται από πλούσιους ιδιώτες δωρητές», σχολίασε η Washington Post.
Το 2016 όταν εγκαινίασε το φιλόδοξο εγχείρημα μαζί με τον σύζυγό της, τον ιδρυτή του Facebook, Mαρκ Ζάκερμπεργκ, είχε αναφερθεί σε μία από τις πιο ακανθώδεις προκλήσεις της Αμερικής. «Ένα επίμονο χάσμα ακαδημαϊκών επιδόσεων χωρίζει τα λευκά παιδιά από τα έγχρωμα παιδιά – και τα πλουσιότερα παιδιά από τους συνομηλίκους τους με χαμηλότερο εισόδημα», ανέφερε ο ιστότοπος του σχολείου. «Ένα εξίσου μεγάλο χάσμα υγείας αντικατοπτρίζει αυτές τις διαφορές».
Το Δημοτικό Σχολείο, στο East Palo Alto της Καλιφόρνια, προσέφερε δωρεάν δίδακτρα, καθώς και δωρεάν υγειονομική περίθαλψη και συμβουλευτική για μαθητές και γονείς, σε μια προσπάθεια να δείξει ότι η παροχή της σωστής υποστήριξης στα παιδιά θα μπορούσε να μειώσει αυτά τα κενά. Το 2018, η Τσαν παιδίατρος και η ίδια, δήλωσε στο CNN ότι την περίμενε μια μακροπρόθεσμη αλλαγή. «Για να κατανοήσετε πραγματικά τον πλήρη αντίκτυπο της δουλειάς σας», είπε για το σχολείο της, «απλώς θα πρέπει να είστε υπομονετικοί».
Φέτος τον Απρίλιο, λιγότερο από μια δεκαετία μετά το άνοιγμα του Δημοτικού Σχολείου, η Τσαν είπε στο προσωπικό ότι θα έκλεινε τις δύο εγκαταστάσεις του μετά το σχολικό έτος 2025-2026. Εβδομάδες νωρίτερα, το διοικητικό του συμβούλιο είχε ψηφίσει ομόφωνα το κλείσιμο λόγω έλλειψης χρηματοδότησης: Και αυτό γιατί η φιλανθρωπική πρωτοβουλία του ζεύγους δισεκατομμυριούχων Τσαν-Ζάκερμπεργκ, που ήταν οι μοναδικοί δωρητές του σχολείου, αποσύρθηκε.
Το ζεύγος δεν αποκάλυψε γιατί επέλεξε να εγκαταλείψει το Δημοτικό Σχολείο. Αλλά πρώην διευθυντές του σχολείου που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας δήλωσαν ότι η Τσαν είχε απομακρυνθεί τα τελευταία χρόνια καθώς η ακαδημαϊκή επίδοση του σχολείου μειώθηκε. Και το κλείσιμο έρχεται καθώς αυτή και ο σύζυγός της έχουν απομακρυνθεί από έργα που άπτονται κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων.
«Οι επιπτώσεις του κλεισίματος στις οικογένειες και την τοπική σχολική περιφέρεια δείχνουν τους κινδύνους για τις κοινότητες που εξαρτώνται από πλούσιους δωρητές για βασικές υπηρεσίες ή υποστήριξη. Η αλλαγή γνώμης ενός δισεκατομμυριούχου μπορεί να αποσταθεροποιήσει ευάλωτες οικογένειες ή τα οικονομικά της τοπικής αυτοδιοίκησης»
Γονείς και δάσκαλοι — οι οποίοι έμαθαν για το κλείσιμο σε μια συνάντηση της τελευταίας στιγμής μια Πέμπτη τον Απρίλιο δήλωσαν ότι σοκαρίστηκαν. Αρκετοί γονείς δήλωσαν στην Washington Post ότι η Τσαν έχει αθετήσει την υπόσχεσή της στα παιδιά τους, τα οποία φοιτούν στην κύρια τοποθεσία του σχολείου, δύο μίλια από την πανεπιστημιούπολη της εταιρείας του συζύγου της.
Σχεδόν το 90% των περίπου 400 μαθητών του Δημοτικού Σχολείου από το νηπιαγωγείο έως την όγδοη τάξη δηλώνουν Λατίνοι, Ασιάτες, Νησιώτες του Ειρηνικού, Αφροαμερικανοί ή πολυφυλετικοί. Στο ξεχωριστό νηπιαγωγείο του απέναντι από τον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, το 98% των οικογενειών έχουν εισοδήματα που θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις για κρατικά επιδοτούμενα δίδακτρα σε ένα συμβατικό σχολείο που χρεώνει δίδακτρα. Πολλές οικογένειες πιθανότατα θα στραφούν στην τοπική δημόσια σχολική περιφέρεια, το Ravenswood, η οποία έκλεισε δύο σχολεία περίπου την εποχή που ξεκίνησε το «Δημοτικό Σχολείο των Ζάκερμπεργκ».
H Πρισίλα Τσαν κσι ο Μαρκ Ζάκερμπεγκ
ΑΡ
Το East Palo Alto γειτονεύει με πλούσιες πόλεις της Σίλικον Βάλεϊ, όπως το Πάλο Άλτο, όπου τα παιδιά των υπαλλήλων της Google και της Meta, όπως ονομάζεται τώρα η εταιρεία του Ζάκερμπεργκ, μπορούν να λάβουν δωρεάν κορυφαία δημόσια εκπαίδευση. Λόγω της ιστορικής ρήξης, οι κάτοικοι του East Palo Alto είναι ως επί το πλείστον έγχρωμες οικογένειες με χαμηλότερο εισόδημα. Πολλοί δυσκολεύονται με το κόστος ζωής της περιοχής.
Το Σχολείο του East Palo Alto άνοιξε το 2016 με 40 μαθητές και μια φιλοσοφία καθολικής φροντίδας που προσέφερε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη σε μαθητές και οικογένειες, καθώς και καθοδήγηση και υποστήριξη ψυχικής υγείας για τους γονείς.
Η Τσαν, κόρη προσφύγων που εγκατέλειψαν το Βιετνάμ και εγκαταστάθηκαν σε μια γειτονιά χαμηλού εισοδήματος στη Βοστώνη, ήλπιζε να αποδείξει ότι η πρόσβαση σε καλή υγειονομική περίθαλψη και σχολική εκπαίδευση θα μπορούσε να βοηθήσει τους οικονομικά μειονεκτούντες μαθητές να επιτύχουν περισσότερα. «Εργαζόμαστε για έναν κόσμο όπου κάθε παιδί θα λαμβάνει εκπαίδευση που του δίνει μια δίκαιη ευκαιρία», είπε σε μια ομιλία της το 2019.
Το εγχείρημα ήταν η δεύτερη σημαντική παρέμβαση του ζευγαριού δισεκατομμυριούχων στο εκπαιδευτικό σύστημα μιας πόλης, μετά από μια αμφιλεγόμενη δωρεά 100 εκατομμυρίων δολαρίων το 2011 στα δημόσια σχολεία του Newark. Ορισμένοι ειδικοί και μέλη της κοινότητας ισχυρίστηκαν ότι τα χρήματα κατασπαταλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό.