Ένα απομονωμένο χωριό της Τουρκίας έχει προβληματίσει την επιστημονική κοινότητα, καθώς σχεδόν ο μισός πληθυσμός του είναι κωφάλαλος — γεγονός που εγείρει ερωτήματα για γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Στην καρδιά της αγροτικής Τουρκίας, περίπου 450 μίλια μακριά από την πολύβουη Κωνσταντινούπολη, βρίσκεται ένα μικρό και άσημο χωριό κοντά στη Γκόκοβα. Με μόλις 120 κατοίκους. Το χωριό αυτό θα μπορούσε να είναι ένας ήσυχος, γραφικός προορισμός, ωστόσο, κάτι το κάνει να ξεχωρίζει: σχεδόν οι μισοί κάτοικοι του πάσχουν από κώφωση ή άλλες αναπηρίες, μετατρέποντας την νοηματική γλώσσα στο βασικό μέσο επικοινωνίας.
«Έχουμε μάθει να ζούμε έτσι, να βασιζόμαστε ο ένας στον άλλο με χειρονομίες και ματιές. Αλλά για τους επισκέπτες, είναι δύσκολο», αναφέρει ο δήμαρχος του χωριού, Έγιουπ Τοζν, περιγράφοντας μια κοινότητα που έχει προσαρμοστεί σε μια καθημερινότητα διαφορετική από τη συνηθισμένη.
Οι μαρτυρίες των κατοίκων αποκαλύπτουν ένα συγκλονιστικό κοινωνικό φαινόμενο. Ο Σατί Τοζούν, κάτοικος του χωριού, εξομολογείται πως έχει τέσσερα παιδιά με αναπηρία, ενώ και τα εγγόνια του είναι επίσης κωφάλαλα. «Η κουνιάδα μου έχει επίσης παιδιά με σοβαρά προβλήματα. Το χωριό μας είναι γεμάτο από πόνους που δεν ακούγονται», δηλώνει με ειλικρίνεια.
Οι γάμοι μεταξύ συγγενών και το μολυσμένο νερό
Οι επιστήμονες και οι αρχές προσπαθούν να εξηγήσουν το φαινόμενο. Δύο θεωρίες επικρατούν: αφενός οι γάμοι μεταξύ συγγενών, ένα φαινόμενο συχνό σε απομονωμένες περιοχές, και αφετέρου η πιθανή μόλυνση των πηγών νερού με βαρέα μέταλλα όπως το αρσενικό και ο σίδηρος.
Ο δήμαρχος Τοζν επισημαίνει πως δεν είναι πεπεισμένος για τη θεωρία της αιμομιξίας. «Πιστεύω ότι το πρόβλημα είναι περιβαλλοντικό. Το νερό μας είναι επικίνδυνο, κι αυτό είναι που καταστρέφει τις γενιές μας».
Παράλληλα, ο κάτοικος Ραχμί Σιζίν ενισχύει αυτή την άποψη, υποστηρίζοντας πως το χωριό στερείται καθαρής παροχής νερού. «Εδώ, σχεδόν όλοι έχουν κάποια μορφή αναπηρίας. Χρειαζόμαστε βοήθεια, αλλά κανείς δεν μας ακούει», λέει με αγωνία.
Το φαινόμενο αυτό φέρνει στη μνήμη μια υπόθεση από την Αυστραλία που συγκλόνισε τον κόσμο το 2012. Τότε, αποκαλύφθηκε μια απομονωμένη κοινότητα όπου αιμομικτικοί γάμοι είχαν δημιουργήσει γενιές παιδιών με σοβαρές σωματικές και πνευματικές αναπηρίες.